शासन आपल्या दारी ही योजना महाराष्ट्र सरकारने सुरू केलेली आहे .ही योजना मुख्यमंत्री एकनाथ शिंदे यांच्या नेतृत्वाखाली चालू केलेली आहे .या योजनेचा लाभ ग्रामीण भागात तील व दुर्गम भागातील वस्तीवर मोठ्या प्रमाणात होतो त्यामुळे प्रत्येकाच्या घरापर्यंत ही योजना जाते ह्या योजनेचा मुख्य उद्देश म्हणजे प्रत्येकाला शासनाची योजना मिळाली पाहिजे.
Shasan Aplya Dari
महाराष्ट्र सरकारचे शासन आपल्या दारी ही एक योजना अनोखा उपक्रम आहे याचा उद्देश थेट प्रशासनाचा लाभ थेट नागरिकांपर्यंत पोहोचवण्यासाठी होतो या योजनेचा लाभ विशेष करून ग्रामीण भागात व दुर्गम भागांवर केंद्रित होतो म्हणजे अपेक्षित सेवा प्राप्त आहेत या योजनेचे सर्व खाली एक तिचे उद्दिष्टे ऑपरेशन पुढील प्रमाणे आहेत.
- शासन आपल्या दारी उद्दिष्टे.
- शासन आपल्या दारी प्रमुख घटक.
- शासन आपल्या दारी अंतर्गत ऑफर केलेल्या सेवा.
- अंमलबजावणी प्रक्रिया.
- देखरेख आणि मूल्यमापन.
- शासन आपल्या दारी यामध्ये राबवण्यात येणारे कार्यक्रम व योजना.
- शासन आपल्या दारी यांनी तोंड दिलेले आव्हाने.
शासन आपल्या दारी उद्दिष्टे
शासन आपल्या दारी काही प्राथमिक उद्दिष्टे आहेत ते आपण पुढील प्रमाणे पाहू .
- सरकारी सेवन मध्ये प्रवेशक्षमता सुधारणे.
- प्रशासनाचे विकेंद्रीकरण.
- पारदर्शकता आणि कार्यक्षमता वाढवणे.
- नागरिकांसाठी प्रवासा आणि वेळ खर्च कमी करणे.
- अपेक्षित लोकसंख्येवर जास्त लक्ष केंद्रित करणे.
- डिजिटल समावेश.
सरकारी सेवन मध्ये प्रवेशक्षमता सुधारणे : या योजनेमध्ये ग्रामीण आणि दुर्गम भागातील लोकसंख्येपर्यंत सरकारच्या योजना पोहोचतील याची खात्री करणे म्हणजे ज्यांच्याकडे कोणताही प्रवेश करण्यासाठी साधन नाही.
प्रशासनाचे विकेंद्रीकरण : शहरी केंद्र किंवा मुख्यालयात लोकांना प्रवास करण्यास साठी त्यांच्या समुदायांमधील नागरिकांनाच सेवा देण्यासाठी काही प्रशासकीय संस्थांना सक्षम करणे गरजेचे आहे.
पारदर्शकता आणि कार्यक्षमता वाढवणे : नोकरशाहीतील काही अडथळे कमी करून त्याच आणि मध्य स्थानांना कमी करून काही सेवा वितरणाची आणि कार्यक्षम प्रणाली अशी तयार करणे गरजेचे आहे.
पारदर्शकता आणि कार्यक्षमता वाढवणे : नोकरशाहीतील काही अडथळे कमी करून त्याच आणि मध्य स्थानांना कमी करून काही सेवा वितरणाची आणि कार्यक्षम प्रणाली अशी तयार करणे गरजेचे आहे.
नागरिकांसाठी प्रवासा आणि वेळ खर्च कमी करणे : नागरिकांसाठी प्रवासाने वेळ खर्च कमी करण्यासाठी काही शहरांमधील सरकारी कार्यामध्ये प्रवेश करण्यासाठी करावा लागतो.
अपेक्षित लोकसंख्येवर जास्त लक्ष केंद्रित करणे : ज्या नागरिकांना गरज आहे त्या नागरिकांनी पर्यंत ही योजना पोहोचली जाईल खात्री करणे जसे की दारिद्र्यरेषेतील लोक महिला जेष्ठ नागरिकांनी अपंग लोक.
डिजिटल समावेश : तंत्रज्ञानाच्या सैन्य सरकारला सरकारचे संवाद साधण्यासाठी सेवा वितरण आणि जागरूकता यासारख्या डिजिटल माध्यमाचा प्रचार करणे.
शासन आपल्या दारी
शासन आपल्या दारी प्रमुख घटक
शासन आपले झाली या योजनेमध्ये अनेक काही प्रमुख घटक आहेत ते आपण सविस्तरपणे पाहू.
- फिरकी प्रशासकीय एकके.
- नागरिक जागरूकता ड्राईव्ह.
- इ-गव्हर्नन्सवर लक्ष केंद्रित करा.
- कल्याणकारी योजनेसोबत एकीकरण
फिरकी प्रशासकीय एकके : सरकारी सेवांची योजना ही ग्रामीण भागापर्यंत दुर्गम भागापर्यंत जिथे काहीही सुविधा नाहीत त्या भागापर्यंत या फिरती प्रशासकीय एकके ही तैनात केली जाईल याची खात्री घेतात घेतले कर्मचारी हे ऑफ द स्पॉट सेवा वितरण करणे सुसज्ज आहेत त्यामुळे लोकांना आवश्यक सेवांमध्ये म्हणजे अर्ज करण्याची आणि कागदपत्रे प्राप्त करण्याची बिले भरण्याची ही परवानगी मिळते.
नागरिक जागरूकता ड्राईव्ह : शासन आपल्या दारी या योजनेची नागरिकांना जे ही सेवा उपलब्ध करून देता येते, जागरूकता करून देता येते ते निर्माण करणे म्हणजे कुठे शिबिरे घेणे हे महत्त्वपूर्ण सूत्रे आयोजित करून सर्व लोकांमध्ये कार्यक्रमाची स्थान वाढवणे किंवा अनुदान ये आरोग्य सेवा लाभ आणि यासारखे शैक्षणिक साह्यासह उपलब्ध करतो.
इ-गव्हर्नन्सवर लक्ष केंद्रित करा : इ गव्हर्नन्स टूल हा सेवा वितरण व्यवस्थित करण्यासाठी याचा लाभ घेता येतो नागरिकांच्या वेळेची बचत करण्यासाठी म्हणजे अर्ज पूर्ण करण्यास माहिती ऑनलाईन एक्सेस करण्यास सक्षम करते कागदपत्र कमी करते यामुळेच नागरिकांचा वेळेची बचत होते यामुळे या ग्रामीण भागामध्ये डिजिटल साक्षरतेच्या वाढीला प्रोत्साहन मिळाली आहे.
कल्याणकारी योजनेसोबत एकीकरण : शासनासोबत आणि केंद्र सरकारसोबत भविष एकत्रित करण्यात आली आहे म्हणजे योजना सोबत लागू करण्यासाठी त्यामध्ये नागरिक कृषी आरोग्यसेवा शिक्षण रोजगार आणि सामाजिक व्यवस्थेची संबंधित योजना बद्दल जाणून घेणे आवश्यक त्यामुळे अर्ज करू शकतात उपक्रम म्हणजे नोंदवणे पडताळणी आणि सुसह्य सुलभ करता येतो यामुळे प्रवेश केले सोपे होते.
शासन आपल्या दारी अंतर्गत ऑफर केलेल्या सेवा
या उपक्रमामध्ये आवश्यक सेवांची श्रेणी समाविष्ट आहे ते आपण सविस्तरपणे पाहूया.
- प्रमाणपत्र जारी करणे.
- कृषी सहाय्य.
- आरोग्य सेवा.
- पेन्शन आणि सामाजिक सुरक्षा.
- रोजगार आणि कौशल्य विकास.
- गृहनिर्माण सहाय्य.
- आर्थिक सेवा.
प्रमाणपत्र जारी करणे : विविध सरकारच्या योजना यांचा लाभ घेण्यासाठी व सेवन मध्ये प्रवेश करण्यासाठी काही कागदपत्राची आवश्यकता असते ते पुढील प्रमाणे उत्पन्नाचे प्रमाणपत्र अधिवास प्रमाणपत्र जात प्रमाणपत्र आणि जन्म आणि मृत्यू प्रमाणपत्र यासारख्या प्रमाणपत्राचा समावेश होतो.
कृषी सहाय्य : फील्ड अधिकारी हे सरकारी योजनांबाबत पुढील प्रमाणे सल्ला देतात म्हणजे शेतकरी अनुदान असेल पिक विमा आणि कृषी पद्धतीने वरील माहिती यासारख्या संवादावर माहिती देऊ शकतात.
आरोग्य सेवा : शासन आपल्या दारी या योजनेमध्ये मूलभूत योजनेमध्ये म्हणजे आरोग्य सेवा ही योजना अत्यंत महत्त्वाची आहे मूलभूत वैद्यकीय तपासणी असेल लसीकरण देण्यासाठी शिबिर असतील विशेष करून ज्येष्ठ नागरिक लहान मुले आणि ग्रामीण भागामधील महिला यासारख्या सुविधांची कमतरता आहे.
पेन्शन आणि सामाजिक सुरक्षा : जेष्ठ नागरिकांना त्यांच्या हक्काची पेन्शन सुविधा समुदाय निवृत्तीवेतन असेल सामाजिक सुरक्षा लाभासाठी अर्ज करू शकतात.
रोजगार आणि कौशल्य विकास :
गृहनिर्माण सहाय्य : नागरिक गृहनिर्माण योजनेची माहिती या योजनांबद्दल मिळू शकतात उदाहरणांमध्ये प्रधानमंत्री आवास योजना हे बांधकामासाठी अनुदान योजना आहे.
आर्थिक सेवा : शासन आपल्या दारी या योजनेमध्ये आर्थिक सेवा ही योजना प्रामुख्याने बँक खाते उघडणे कर्ज किंवा सरकारी आर्थिक मदत लोकांपर्यंत पोहोचवण्यासाठी सेवा दिली जाते ग्रामस्थांना ह्या कर्ज आणि पीक अनुदान यासारख्याच लाभ मिळू शकतो.
प्रक्रिया अमलबजावणी
शासन आपल्या दारी या योजनेमध्ये अनेक प्रशासकीय विभाग असतील यांचा समावेश असूनही दृष्टीने यांच्या दृष्टिकोनातून जातो त्याची रचना आपण सविस्तरपणे काही प्रक्रियेमध्ये पाहू.
- स्थानिक सरकारांचे समन्वय.
- अंतर विभागीय सहयोग.
- प्रशिक्षित कर्मचारी आणि स्वयंसेवक.
- डिजिटल मोबाईल तंत्रज्ञानाचा वापर.
स्थानिक सरकारांचे समन्वय : गावातल्या हा उपक्रम राबवण्यासाठी ग्रामपंचायत आणि जिल्हा परिषद स्थानिक सरकारांना सेवा कार्यक्षमतेने वितरित केल्या जातील समुदायाच्या विशिष्ट गरजा पूर्ण केल्या जातील हे या सरकारची समन्वय आहे.
अंतर विभागीय सहयोग : शासन आपल्या दारी या योजनेमध्ये अनेक सरकारी विभागाचा सहकार्याचा समावेश आहे ते म्हणजे कृषी विभाग असेल आरोग्य विभाग असेल व शिक्षण आणि सामाजिक कल्याण यासारख्यांचा विभाग आहे यामुळे नागरिकांना अनेक कार्यक्रमात द्वारे यांचा लाभ भेटण्यास मदत होते.
प्रशिक्षित कर्मचारी आणि स्वयंसेवक : शासन आपल्या दारी या योजनेमध्ये स्थानिक स्वयंसेवक असेल किंवा सरकारचा स्वयंसेवक असेल किंवा सरकारचा कर्मचारी असेल हा या कार्यक्रमांमध्ये माहिती नियुक्त करण्यासाठी प्रदान करतो म्हणजे कागदपत्रे हाताळण्यात आणि नागरिकांना त्यांचे अर्ज पूर्ण करण्यात मदत करण्यात येते.
डिजिटल मोबाईल तंत्रज्ञानाचा वापर : शासन आपल्या दारी या योजनेमधील डिजिटल आणि मोबाईल तंत्रज्ञाचा वापर हा काही गोष्टींसाठी केला जातो म्हणजे व्हिडिओ रेकॉर्डिंग करण्यासाठी असेल किंवा कागदपत्राची पडताळणी करण्यासाठी असेल यासारख्या सेवांचा डेटा ठेवण्यासाठी या मोबाईल तंत्रज्ञानाचा वापर केला जातो त्यामुळे व्यवस्थितपणे लाभार्थी आणि सेवा हे लाभार्थ्यापर्यंत अचूक नोंदणी ठेवण्यास मदत करते.
देखरेख आणि मूल्यमापन
देखरेख आणि मूल्यमापन हे कार्यक्रमासाठी त्यांच्या काही जबाबदारी असतात ते सुनिश्चित करण्यासाठी व कार्यक्रमाच्या प्रगतीचे नियमितपणे पाहणी केली जाते ते आपण पुढील प्रमाणे काही स्तरांवर देखरेख केले जाते आपण सविस्तरपणे पाहू.
- स्थानिक देखरेख.
- जिल्हास्तरीय देखरेख.
- राज्यस्तरीय मूल्यमापन.
स्थानिक देखरेख : स्थानिक देखरेख हा काही समुदायावर आणि काही अधिकारी वितरित केले जातात आणि त्यांना सेवांची संख्या असे नागरिकाचा अभिप्राय आणि ह्या सरकारने सर्वांचा डेटा गोळा करणे हे आव्हान आहे स्थानिक देखील मध्ये.
जिल्हास्तरीय देखरेख : काही राज्यस्तरीय अधिकारी हे प्रत्येक विविध गावांमध्ये जाऊन तिथला सर्व डेटा संप प्रेम करतात व त्यांच्या कार्यक्रमाच्या कामगिरीवर अहवाल तयार करतात आणि नंतर त्यांच्या प्राधिकरणांसोबत सामायिक केली जातात.
राज्यस्तरीय मूल्यमापन : कार्यक्रमाचे एकूण प्रवाहाचे कार्यक्षमता आणि मानव क्षमतेचे मूल्यांकन करण्यासाठी राज्य अधिकारी अहवालांचे विश्लेषण करतात.
शासन आपल्या दारी यामध्ये राबवण्यात येणारे कार्यक्रम व योजना
- आरोग्य शिबिर.
- रोजगार मिळावे.
- रक्तदान शिबिर.
- पासपोर्ट.
- कृषी सेवा केंद्राची परवाने.
- सेवानिवृत्त लाभ.
- आधार कार्ड सुविधा.
- पॅन कार्ड सुविधा.
- पी एम किसान योजना.
- विवाह नोंदणी.
- ई-श्रम कार्ड.
- भरती मेळावा.
- पीएफ घरकुल योजना.
- मनरेगा.
- जॉब कार्ड.
- डिजिटल इंडिया.
- सखी किट वाटप.
- शेतकरी ते ग्राहक बाजारपेठ.
- मुलींना सायकल वाटप.
- नवीन मतदार नोंदणी.
- दिव्यांग साहित्य वाटप.
- शिकवू चालक परवाना.
- कृषी प्रदर्शन.
महाराष्ट्र सरकारचे शासन आपल्या दारी ही एक योजना अनोखा उपक्रम आहे याचा उद्देश थेट प्रशासनाचा लाभ थेट नागरिकांपर्यंत पोहोचवण्यासाठी होतो या योजनेचा लाभ विशेष करून ग्रामीण भागात व दुर्गम भागांवर केंद्रित होतो म्हणजे अपेक्षित सेवा प्राप्त आहेत या योजनेचे सर्व खाली एक तिचे उद्दिष्टे ऑपरेशन पुढील प्रमाणे आहेत.
| Shasan Aplya Dari | OFFICIAL WEBSITE |
| KRUSHI DRONE YOJNA | WEBSITE |